Ana akım Amerikan sinemasının artan tartısı, toplamda 500 sinema sonunu aşan seçkileri ve kırmızı halılarda uzunluk gösteren onlarca Hollywood yıldızıyla, renkli, devasa bir alışveriş merkezi olup çıkmıştı…
Kuşkusuz pandemi periyodunun de yardımıyla bu etiketten sıyrılmayı başaran Toronto Şenliği, Cameron Bailey’nin önderliğinde, köklerine, temelindeki sinefil öze gerçek yeni bir mutasyon yaşıyor. Lakin son derece pragmatik bir yaklaşımla, süratle değişen sinema dünyasının yeni imal ve dağıtım şartlarına da rahatlıkla ahenk sağlayan bir esneklik içinde…
Büyük platformlara karşı önyargılı rastgele bir hal yok burada. Tam bilakis, geniş bir sinefil beğeni yelpazesi oluşturan bağımsız 21 şenlik seçicisi, en mütevazı sanat sinemalarıyla, dev bütçeli üretimler ortasında rastgele bir ayrımcılığa muhakkak gitmiyor…
Bu uygulama, platformun anavatanı sayılan ve önemli bir abone ağı bulunan Türkiye’de de umarız yakında gündeme gelir…
Pazar günü, 45. kere verilen seyirci mükafatı “People Choice”u, Steven Spielberg’in uzun bir ortadan sonra gerçekleştirdiği “The Fabelmans” ile kazanmasıyla son bulan 47. Toronto Şenliği, aranan ve beklenen yapan sentezlere katkıda bulunmayı hedefleyen yapan bir yola girmiş üzere gözüküyor…
“KADIN HAKLARINA HASSAS OLMALIYIZ”
“Kar ve Ayı”nın halka açık birinci gösterimine, başrol oyuncusu Merve Dizdar ile birlikte katılan Selcen Ergun çok memnun. Toronto’ya gelir gelmez beğenilen bir sürprizle karşılaşıyor zira: 300 küsur kişilik salonun bütün biletleri evvelden satılmış. Rastgele bir nedenle gelemeyen olduğunda, son dakika kuyruğunda bekleyenlere çabucak yine satılıyor boş kalan o koltuklar…
Merve Dizdar
Sıcak, içten alkışlarla sonuçlanan bu halk seansından iki gün sonra, Selcen Ergun’la sohbet ediyoruz.
Selcen Ergun
– Mecburi hizmetini yapmak için, Anadolu’nun yüksek dağlar ortasında bulunan bir bölgesinde, kışın yolları kapanan küçük bir kasabaya gelen genç hemşirenin yaşadıklarına ve kasaba sakinleriyle ortasındaki münasebetlere eğilen “Kar ve Ayı”nın senaryosu nasıl oluştu? Gerçek bir olaydan esinlenerek mi kaleme aldınız?
– Hayır tümüyle kendi başımda, yavaş yavaş gelişti hikaye. Senaryoyu daha sonra, Yeşim Aslan’la birlikte kademeli olarak kaleme aldık; üzerinde tekrar tekrar düşünüp, yer yer değiştirip geliştirdik.
Önce üç ana karakterden yola çıkmıştık, sonra yalnızca genç hemşireye yoğunlaştık.
2018’de, İstanbul Sinema Festivali’ne koşut olarak gerçekleşen “Köprüde Buluşmalar”da projemiz önemli bir heyet tarafından birinci seçilince, “Kar ve Ayı”nın uluslarası boyuta ulaşma potansiyeli olduğunu görmek bizi umutlandırdı. Akabinde, başta Berlin olmak üzere, kıymetli Avrupa şenliklerindeki atölye çalışmalarına katıldık ; Alman ve Sırp ortak üretimciler bulduktan sonra da Eurimages fonunun dayanağını aldık…
Aslında, 2010 yılından bu yana kurmaca uzun sinemalar yapmayı aklıma koymuştum. Reha Erdem’in iki sinemasında [“Hayat Var” (2008) ve “Kosmos” (2009)] asistanlık yaptım. Akabinde reklam sinemaları de çektim. Bu ortada, hem Türkiye’de hem de yabancı şenliklerde makul bir ses getiren iki kısa sinema gerçekleştirmiştim. [“Güneşli Bir Gün” (2011) ve “Karşılaşma” (2006)]
Konulu birinci uzun sinema projem olan “Kar ve Ayı” üzerine 2017 yılından itibaren çalışmaya başladım. Başımdaki kurmaca kıssa ruhuma, hislerime, niyetlerime, anlatmak ve duyumsatmak istediklerim çok uygundu. Senaryo, bu nedenle yaşanmışlık duygusu verse bile, gerçek bir öyküden yola çıkmıyor; rastgele bir otobiyografik boyutu da yok…
KORKULARI YENMEK…
– Sinemanın rastgele bir bildiri vermek üzere bir korkusu da yok galiba. Fakat, bu türlü bir niyeti olan kimi izleyiciler, aslında birçok bildiriyle karşı karşıya gelmeyecekler mi?
-Doğru. Genel tarifiyle bildiri veren angaje bir sinema değil “Kar ve Ayı”. Lakin, birebir vakitte birçok kederi olan, farklı aktüel bahisleri gündeme getiren, izleyicisini kendine sorular yöneltmeye davet eden bir sinema. Örneğin, kendi kendini tanımak, kimlik oluşturmak, bağımsızlığına sahip çıkmak, kaygılarını yenmek, diğerlerini basitçe yargılama dürtüsüne yenik düşmek, hayali düşmanlar yaratmak, kendi reaksiyonlarımızı sorgulamak yerine karşımızdakilerin davranışlarına odaklanmak üzere bir dizi yan bahis ve soru işareti içeriyor olağan…
Yoğun kar yağışı nedeniyle yolları kapanıp etrafla bağları kesilince, kendi küçük dünyası içine güzelce sıkışıp kalan kasaba mikrokozmunda, bütün çelişkiler doğal olarak daha bariz ve derin oluyor.
Ayrıca, klasik hayat kıymetlerinin biçimlendirdiği toplumlarda bayanın yeri ve maruz kaldığı baskılar da sorgulanıyor…
Yönetmen Selcen Ergun ile, sinemasını seçen Dorota Lech’in buluştukları en temel bildiri şu: Bayan haklarına hassas olmalıyız!…