Dursun Yıldırım, İstanbul Üniversitesi Türkoloji kısmında lisans eğitimini tamamladıktan sonra Hacettepe Türkoloji kısmında uzun yıllar vazife yaptı. Uzun yıllar Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünü (2006-2021) yürüttü. Pek çok doktora öğrencisi yetiştirdi.
Yıldırım, Atatürk cumhuriyetinin devrimci gücüyle yetişmiş bütün varlığını ve manasını bu ideallerde tabir eden ilmi Türkçülük mektebinin samimi ve fedakâr bir üyesiydi. Samimi bir Türkçüydü, bilimsel disiplinde bir o kadar tavizsizdi. Hayatı boyunca bu dertle yaşamış önemli bir insandı.
“UYUDUĞUMDA OVİT VE İKİZDERE YAYLALARINDA DOLAŞIRIM”
Türk milliyetçiliğinin üç kıtada 150 yılda biriktirdiği teori ve pratiği özümsemiş az aydınlarımızdandı.
Karadenizliydi, Karadeniz üzereydi. “Uyuduğumda Ovit ve İkizdere yaylalarında dolaşırım” demişti bir sohbetinde.
Jose Ortega y Gasset şöyle diyor: “Eskiden beşerler bilgeler ve cahiller olarak ikiye ayrılabilirdi, az çok bilgeler, az çok cahiller vardı. Meğer uzman bu iki kategoriden hiçbirisine sokulamaz. Bilge değil, zira uzmanlık alanına girmeyen her şeyden resmen habersiz; fakat bilgisiz de değil, zira o bir ”bilim adamı” ve kendi küçük minnacık cihan parçacığını pek uygun tanıyor. Onun bir cahil-bilge olduğunu söylememiz gerekecek, bu da pek vahim bir şey, zira demek oluyor ki bilmediği tüm meseleler karşısında bir bilgisiz üzere değil, salt kendi özel konusunda bilge kişi üzere davranan biri.”
Jean-Paul Sartre, aydını tanım ederken “Nükleer fizik profesörü bir alımdır bu bilgilerle insanlığı nükleer savaşın ziyanları üzerine aydınlatma misyonuna taştığı bu riski aldığı vakit aydın olur” der.
“ERGENEKON KUMPASI SÜRECİNDE KİMSESİZLERİN KİMİ OLDU”
Dursun Yıldırım, hem Türk Halk Bilimi alanında görkemli bir âlim olmanın yanında Türkoloji, Türk kültürü ve kültür dünyasına bütüncül, kuşatıcı, disiplinler ortası bakabilen bir felsefi perspektife sahipti. Türk tarihinin sürekliliği, anayurt, atayurt, coğrafya, vatan, kelamlı kültür dinamikleri, göçer evlilik kavramlarını gergef üzere işlemiş mensup olduğu Togan ve Atsız perspektifini bir kademe daha ileri taşımıştı. Tutum sahibi bir aksiyon adamıydı. Fiil çekmekle mest olup yan üstü yatıp menakıbın anlattıran etliye, sütlüye pek karışmayan, ortalık yanıp tutuşurken tavana bakan Türkologlardan değildi. Diğerlerine pek benzemezdi. Ergenekon sürecinde yazıları dikkatle okur, teklifleri sıralar ve yüksek bir moral ve motivasyon aşılardı, unutulmaz. FETÖ’cülerin bile pek çok sahibi olduğu akademik süreçlerde biz kimsesizlerin kimi oldu, var olsun.
İsmini bilmediğiniz Rusça, İngilizce yayınlar, Elizabeth Bacon’un dikkatindeki sertlikten tutun soğuk savaş devri Rusya’sında Türk dünyasında olup biten işleri ondan dinlerdiniz.
DURSUN YILDIRIM KİMDİR
Prof. Dr. Dursun Yıldırım, 1946 yılında Rize’nin Kalkandere ilçesine bağlı Kayabaşı köyünde doğdu. 1952 yılında ailesiyle İstanbul’a göç eden Yıldırım, eğitim hayatına burada başladı. İlkokulu Nilüfer Hatun İlkokulu’nda tamamladıktan sonra, birebir okulda ortaokulu eğitimine devam etti. Lise eğitimini Kabataş Erkek Lisesi’nde gören Yıldırım buradan 1963 yılında mezun oldu. Tıpkı yıl, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Lisanı ve Edebiyatı Kısmı’nda yükseköğrenimine başladı ve 1968’de mezun oldu. Birebir kısımda Yeni Türk Lisanı kürsüsünde başladığı doktora çalışması sırasında “Bahtiyârnâme” isimli yapıtın Anadolu Türkçesi ile yazılmış çevirilerini inceledi lakin daha sonra akademik yolunu değiştirdi İstanbul Üniversitesi’nde başladığı filoloji çalışmasını bıraktı.
1969 yılında Hacettepe Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde sınavı kazanarak akademik mesleğine yeni bir istikamet çizen Prof. Dr. Yıldırım, Prof. Dr. Şükrü Elçin’in danışmanlığında Türk Halk Bilimi alanında doktora yapmaya karar verdi. 1970 yılında başladığı doktora programını 1974’te tamamladı. Hacettepe Üniversitesi Mezuniyet Sonrası Eğitim Fakültesi Türk Lisanı ve Edebiyatı Doktora Programı derslerini 1974 yılında tamamlayıp yeterlilik imtihanını veren Prof. Dr. Dursun Yıldırım, birebir yıl çalıştığı kısımda öğretim vazifelisi olarak atandı ve “Türk Edebiyatında Bektaşi Tipine Bağlı Fıkralar” isimli teziyle 1975 yılında “Üniversite Doktoru” unvanını aldı.
1975 yılında Hacettepe Üniversitesi bursuyla ABD’ye giden Prof. Dr. Yıldırım, Washington Üniversitesi’nde konuk öğretim üyesi olarak çalıştı. Çalışmalarını Türk kültürü, tarihi ve destan metinleri üzerine ağırlaştıran Yıldırım, bu süreçte Rusça dersleri aldı ve çeşitli konferanslarda bildiriler sundu. 1979’da Türkiye’ye dönen Prof. Dr. Yıldırım, Hacettepe Üniversitesi’ndeki misyonuna devam etti ve tıpkı yıl Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü’ne asli üye olarak kabul edildi.
1980 yılında “Manas Destanı ve Köketay Hannıng Ertegüsi” isimli teziyle doçent unvanını alan Yıldırım, Kültür ve Turizm Bakanlığı danışma kurulunda ve Hacettepe Üniversitesi’nin çeşitli konseylerinde vazife yaptı. 1981 yılında Sovyetler Birliği’ne giderek Orta Asya Türk destan anlatım geleneği üzerine araştırmalar sürdürdü.
Türk Halk Bilimi’nin YÖK kanunlarına girmesi için yaptığı çalışmalar sonucunda, bu alanda eğitim verilmesi kararı alınmıştır. Böylelikle Hacettepe ve Ankara Üniversitesi bünyesinde Türk Halk Bilimi Anabilim Kolu kuruldu ve Prof. Dr. Yıldırım, Hacettepe Üniversitesi’nde bu kısmın başkanlığına atandı.
1983 yılında Atatürk Kültür Merkezi aslî üyeliğine seçilen Yıldırım, burada folklor çalışmaları ve toplumsal araştırmalar üzerine kapsamlı bir program hazırladı. 1985 yılında Fulbright bursuyla Amerika’da altı aylık bir araştırma devri geçirdi. Türk destanları üzerine yaptığı çalışmaları Amerika’da tamamladı.
Prof. Dr. Yıldırım, 1993-1994 yıllarında I. ve II. Türk Kurultaylarında düzenleme kurulu lideri olarak misyon aldı ve Türk Cumhuriyetleri devlet liderlerine Cumhurbaşkanı ismine davet mektuplarını ulaştırdı. 1997 yılında Türk Dil Kurumu üyeliğine seçildi. Çalışma hayatı boyunca birçok öğrenci yetiştiren Yıldırım, tıpkı vakitte memleketler arası kongrelerde Türk kültürü üzerine sunumlar yaparak ülkesini temsil etti.
Türk kültür ve edebiyatına katkılarıyla tanınan Prof. Dr. Dursun Yıldırım, beş basılmış eser, birçok akademik makale ve gazete yazısı ile alanında değerli bir birikim oluşturdu. Tuğrul ve Davet isminde iki çocuğu olan Yıldırım, âlâ derecede İngilizce ve araştırmalarında kullanacak seviyede Rusça biliyordu.
ESERLERİ
1. Türk Edebiyatında Bektaşi Tipine Bağlı Fıkralar (1976),
2. Sazımın Kelamı -İnceleme-Metin-Sözlük (1980)
3. Türk Bitiği, Araştırma/İnceleme Yazıları (1998)
4. Dedem Korkut’un Lisanından: Sazımın Kelamı I, II (2002),
5. Dedem Korkut’un Lisanından: Kardaş Andı I, II (2002),
6. Haydar Babaya Selam (2002).